Een C-level perspectief op Industrie 5.0: Balans vinden tussen vandaag en morgen in digitale productie

Met de snelle ontwikkelingen van de Vierde en Vijfde Industriële Revoluties, moeten leiders de huidige behoeften afwegen tegen de toekomstige eisen.Industrie 4.0 - de automatisering en digitalisering van de productie - is de huidige realiteit. Het heeft aanzienlijke verbeteringen in efficiëntie en productiviteit gebracht en daarmee de basis gelegd voor moderne productie. Maar met het oog op de toekomst staat Industrie 5.0 centraal, met een nadruk op duurzaamheid, mensgerichtheid en veerkracht. Bij 9altitudes helpen we onze klanten naadloos over te schakelen van de digitale infrastructuur van vandaag naar een duurzamere, mensgerichte toekomst. 

De brug tussen Industrie 4.0 en 5.0

Industrie 5.0 vormt geen breuk met Industrie 4.0, maar is eerder een natuurlijke evolutie die voortbouwt op de bestaande fundamenten. Bedrijven die nog bezig zijn met de complexiteiten van Industrie 4.0 hoeven zich geen zorgen te maken dat ze Industrie 5.0 zullen missen. De technologieën en systemen die je vandaag implementeert - automatisering, realtime data-analyse en onderling verbonden productieprocessen - zijn cruciale bouwstenen voor wat komen gaat.

Industrie 4.0 richt zich op digitalisering en automatisering om de efficiëntie te verhogen. Industrie 5.0 bouwt hierop voort door de nadruk te leggen op menselijke creativiteit, milieuduurzaamheid en sociale verantwoordelijkheid. Deze paradigma's concurreren niet, maar vullen elkaar aan. Bij 9altitudes staan we klaar om bedrijven door beide ontwikkelingen te begeleiden. 

Waarom Smart Factory systemen tegenwoordig van belang zijn

Een essentieel onderdeel van zowel Industrie 4.0 als 5.0 is de Smart Factory. Voor fabrikanten levert een Smart Factory systeem real-time inzichten, optimaliseert het productieprocessen en verhoogt het de productkwaliteit.

De voordelen van Smart Factory oplossingen:

1. Real-time productie monitoring: Biedt inzicht op de werkvloer door het volgen van de voortgang van de productie, machinestatus en gebruik van middelen. Dit leidt tot minder stilstand, verbeterde apparatuurprestatie en lagere productiekosten.
2. Productkwaliteit: Door productspecificaties tijdens het productieproces te volgen, detecteren Smart Factory systemen defecten vroegtijdig, waardoor herbewerking of productterugroepingen worden verminderd.  
3. Traceerbaarheid & naleving: Zorgt voor gedetailleerde traceerbaarheid van materialen en componenten, helpt bedrijven voldoen aan industriestandaarden en maakt audits soepeler.
4. Continue verbetering: Datagedreven besluitvorming faciliteert prestatieanalyse, wat leidt tot betere beslissingen, minder verspilling en lager energieverbruik.
5. Workforce management: Helpt bij het effectief beheren en toewijzen van arbeid, waardoor de juiste vaardigheden aan de juiste taken worden toegewezen en de productiviteit wordt verhoogd.

Waarom hebben nog niet alle fabrikanten dit geïmplementeerd? De hoge initiële investeringskosten en de complexiteit van het integreren van deze systemen in bestaande infrastructuren vormen aanzienlijke obstakels, vooral voor KMO's. 

Traditionele MES-systemen vereisen vaak significante installatie, configuratie en lange implementatiecycli. Bovendien kan de besluitvorming ingewikkeld worden, aangezien Smart Factory systemen zich tussen de OT (Operationele Technologie) en IT lagen bevinden.

Met de recente vooruitgang in de technologie achter systemen zoals MES, zijn deze barrières nu verlaagd. Laten we Tulip MES als voorbeeld nemen. Het is low-code, cloud-native en heeft een gebruiksvriendelijke interface. Hierdoor kan je binnen weken in plaats van jaren waarde halen uit het systeem. Het systeem is zo toegankelijk dat jouw sleutelgebruikers zelf de processen en de gebruikerservaring kunnen aanpassen.

Waarom Industrie 5.0 de waarde van Industrie 4.0 uitbreidt

Hoewel Industrie 4.0 zich voornamelijk heeft gericht op efficiëntie, voegt Industrie 5.0 een nieuwe dimensie toe door mensgerichtheid, duurzaamheid en veerkracht in het productieproces te integreren. Een van de meest overtuigende aspecten van Industrie 5.0 is de afstemming met opkomende regelgeving en maatschappelijke eisen op het gebied van duurzaamheid, zoals de AGEC-wetgeving in Frankrijk. De AGEC-wet vereist dat producten worden ontworpen voor repareerbaarheid, circulariteit en algehele duurzaamheid, met een duidelijke focus op het minimaliseren van afval en het verlengen van productlevenscycli. Deze verschuiving naar duurzaamheid is niet beperkt tot Frankrijk, maar weerspiegelt bredere Europese beleidslijnen zoals de EU Green Deal, die Europa tegen 2050 tot het eerste klimaatneutrale continent wil maken.

In dit opzicht zie ik een duidelijke link tussen Industrie 5.0 en cruciale EU-initiatieven zoals de bijgewerkte Ecodesign-richtlijn en het Digital Product Passport. Deze initiatieven zijn ontworpen om ervoor te zorgen dat producten niet alleen aan de eisen van vandaag voldoen, maar ook bijdragen aan een duurzame en veerkrachtige toekomst.

• De Ecodesign-richtlijn stelt strenge eisen aan energie-efficiëntie en milieueffecten, wat innovatie stimuleert naar producten die minder middelen verbruiken tijdens gebruik en gemakkelijker te recyclen of hergebruiken zijn aan het einde van hun levenscyclus.
• Het Digital Product Passport, onderdeel van de bredere duurzaamheidspush, zal een transformerende rol spelen bij het mogelijk maken van traceerbaarheid gedurende de hele productlevenscyclus. Het zal materialen, productieprocessen en repareerbaarheid documenteren, waardoor consumenten en bedrijven weloverwogen beslissingen kunnen nemen over de milieu-impact van producten. 

Belangrijkste statistieken:

• De Europese Green Deal streeft ernaar dat de EU de netto-uitstoot van broeikasgassen met minstens 55% vermindert tegen 2030.
• Tegen 2024 zal het Digital Product Passport worden uitgerold voor verschillende productcategorieën, te beginnen met sectoren zoals elektronica en batterijen, om transparantie te waarborgen en circulaire economieën te bevorderen.
• Volgens de Europese Commissie kan het verhogen van de repareerbaarheid EU-consumenten ongeveer €12 miljard per jaar besparen en de afvalproductie met 7 miljoen ton per jaar verminderen.

Deze beleidsmaatregelen en initiatieven belichamen de essentie van Industrie 5.0, die verder reikt dan enkel winstgedreven productie. Ze omarmen een bredere missie die sociale verantwoordelijkheid, milieubeheer en duurzame veerkracht omvat. Door deze elementen in hun productielijn te integreren, kunnen bedrijven niet alleen aan de regelgeving voldoen, maar ook producten ontwikkelen die toekomstbestendig en duurzaam zijn en voldoen aan de verwachtingen van de consument. Dit weerspiegelt de belangrijkste elementen van Industrie 5.0 (zie bijgevoegd PDF voor referentie):

• Duurzaamheid: Industrie 5.0 ondersteunt de doelen van een circulaire economie door het bevorderen van energie-efficiëntie, het optimaliseren van middelen en het implementeren van duurzame productiemethoden. Het stimuleert bedrijven om verder te kijken dan winstdoelen en hun milieu-impact als een essentiële maatstaf voor succes te beschouwen.
• Veerkracht: In een wereld van geopolitieke veranderingen en natuurlijke crises bereidt Industrie 5.0 bedrijven voor meer aanpasbaar en robuust te zijn. Het richt zich op het versterken van de veerkracht in de toeleveringsketen, zodat de productie kan doorgaan, zelfs bij verstoringen. 
• Mensgerichte aanpak: Industrie 5.0 zet werknemers centraal in het productieproces en gebruikt technologie om menselijke capaciteiten te versterken in plaats van te vervangen. Het omvat collaboratieve robots (cobots) en digitale tools die werknemers in staat stellen efficiënter te werken. Industrie 5.0 draait om het bevorderen van slimme werkmethoden. 

De toekomst van KMO's in Industrie 5.0

Voor KMO's vormt de overgang van Industrie 4.0 naar 5.0 zowel een uitdaging als een kans. Naarmate de initiële kosten voor het implementeren van Smart Factory systemen beter beheersbaar worden en nieuwe technologieën meer flexibiliteit bieden, zullen KMO's beter gepositioneerd zijn om deze innovaties te omarmen. Bij 9altitudes begrijpen we dat de reis niet eindigt met Industrie 4.0 - en we zijn hier om ervoor te zorgen dat onze klanten voorbereid zijn op wat komen gaat.

Onze digitale rode draad verbindt de oplossingen en systemen van vandaag met de kansen van morgen, waarbij duurzaamheid, menselijke creativiteit en geavanceerde technologie worden geïntegreerd in een naadloos productie-ecosysteem.

Conclusie: vandaag zijn we slim, morgen moeten we duurzaam zijn

Industrie 5.0 geeft fabrikanten de mogelijkheid om baanbrekende technologieën te benutten, niet alleen om de productiviteit te verhogen, maar ook om een duurzame, mensgerichte toekomst te bevorderen. Bij 9altitudes helpen we KMO's om zich in dit complexe landschap te oriënteren, zodat ze voortbouwen op de solide basis van Industrie 4.0 en zich voorbereiden op de transformatieve mogelijkheden van Industrie 5.0. De toekomst van de maakindustrie is zowel slim als duurzaam - en de tijd om die toekomst te bouwen is nu.